Νέες επιβαρύνσεις στον «δύσοσμο» Εύοσμο

Νίκος Φωτόπουλος

Οι κάτοικοι της Δυτικής Θεσσαλονίκης αντιδρούν στα σχέδια κατασκευής μεγάλης μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δίπλα στα διυλιστήρια των ΕΛΠΕ, που ευθύνονται αποδεδειγμένα για τη διάχυτη δυσοσμία και για την πρόκληση πονοκεφάλων και πνευμονικών παθήσεων.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

«Δύσοσμα»… σχέδια για την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής της Elpedison, σε απόσταση αναπνοής από τα διυλιστήρια των ΕΛΠΕ, στη δυτική Θεσσαλονίκη, καταγγέλλουν κάτοικοι της περιοχής που ήδη αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους προβλήματα υγείας από το γνωστό, πολυετές και ακόμη και σήμερα άλυτο πρόβλημα της δυσοσμίας. Εκπρόσωποι του τοπικού κινήματος «Η αναπνοή είναι δικαίωμα» κατέθεσαν παρέμβαση στη διαβούλευση που έχει ανοίξει το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Το θέμα της δυσοσμίας στη δυτική Θεσσαλονίκη χρονίζει, ταλαιπωρώντας τους κατοίκους των δυτικών συνοικιών κι έχει άμεσες και πιθανότατα μακρόχρονες επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού. Οι άνθρωποι υποφέρουν από καθημερινούς πονοκεφάλους, τσούξιμο στα μάτια, αναπνευστικά προβλήματα, ενώ έχουν εκφραστεί ανησυχίες για καρκίνους, πνευμονοπάθειες και άλλα πολλά…

Ενώ ήταν κοινό μυστικό ότι η δυσοσμία προερχόταν από τη μονάδα των ΕΛΠΕ, κύλησε πολύ νερό στ’ αυλάκι ώσπου με ειδικό μηχάνημα εντοπισμού και επιστημονική μελέτη του ΑΠΘ να αποδοθεί τελικά και επισήμως το πρόβλημα στα ΕΛΠΕ. Τώρα, χωρίς ακόμη να έχει δοθεί λύση σε αυτό, ετοιμάζεται και άλλη μονάδα στην ήδη επιβαρυμένη περιοχή, ηλεκτροπαραγωγής της Elpedison αυτή τη φορά.

Οι άνθρωποι, όχι μόνο του κινήματος αλλά όλης της περιοχής, είναι τρομοκρατημένοι και ιδιαίτερα ανήσυχοι. Χαρακτηριστικά αποσπάσματα βλέπουν σήμερα το φως της δημοσιότητα από την «Εφημερίδα των Συντακτών». Σύμφωνα με αυτή:

«Οι ρύποι έχουν επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων στις περιοχές που γειτνιάζουν με την εγκατάσταση, όπως έντονο τσούξιμο στη μύτη, τον λαιμό και τα μάτια, τάσεις εμετού ιδίως σε μικρά παιδιά, έντονους και συχνούς πονοκεφάλους, ψυχολογικό στρες, αλλεργίες κι άλλες πνευμονολογικές παθήσεις που διαπιστώνονται από ιατρούς της περιοχής κ.ά. Αυτές κι άλλες σοβαρότερες παθήσεις έχουν διαπιστωθεί σε παλαιότερη επιδημιολογική μελέτη του κ. Παντελή Μακρή, ομότιμου καθηγητή αιματολογίας και αιμόστασης του ΑΠΘ, την επικαιροποίηση της οποίας έχει ζητήσει η ομάδα κατοίκων Δήμου Κορδελιού-Ευόσμου “Η αναπνοή είναι δικαίωμα”».

Πέραν αυτών, τονίζεται ότι το οξείδιο του αζώτου, που θα εκλύει και η υπό διαβούλευση μονάδα, δεν είναι άσχετο με υγειονομικούς κινδύνους για τους κατοίκους των όμορων περιοχών. Αυτό επιβεβαιώνεται κι από άλλες επιδημιολογικές έρευνες, που έχουν δείξει ότι η μακροχρόνια έκθεση σε αυξημένες τιμές διοξειδίου του αζώτου σχετίζεται με περιστατικά βρογχίτιδας σε παιδιά με άσθμα καθώς και με μειωμένη λειτουργία των πνευμόνων, όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/ambient-(outdoor)-air-quality-and-health).

Ας σημειωθεί ότι η αδειοδότηση της συγκεκριμένης μονάδας έρχεται σε αντίθεση με την κατά προτεραιότητα εθνική πολιτική της χώρας για το έτος 2019, που είναι η «επίσπευση της μείωσης των εκπομπών οξειδίων του αζώτου (NOx) και των συγκεντρώσεων διοξειδίου του αζώτου (NO2)» (https://ec.europa.eu/environment/eir/pdf/report_el_el.pdf σ. 19).

Στο κείμενο που κατατέθηκε στη διαβούλευση του υπουργείου Περιβάλλοντος επισημαίνεται ότι:

«Η κατατεθειμένη ΜΠΕ εσφαλμένα εκτιμά ότι η νέα μονάδα της Elpedison “δεν δύναται να επηρεάσει τις τάσεις εξέλιξης του περιβάλλοντος της περιοχής μελέτης”. Οι αρνητικές συνέπειες στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον της περιοχής, που σύμφωνα με την υπό διαβούλευση μελέτη εκτιμώνται ως «μερικώς αναστρέψιμες και αντιμετωπίσιμες» (σ. 25), θα είναι αντίθετα μόνιμες και μη αντιμετωπίσιμες.

»Μάλιστα αυτό ομολογεί και η ίδια η εταιρεία αναφέροντας ότι “οι αυξημένες εκπομπές NOx κατά τη φάση έναρξης είναι εγγενές χαρακτηριστικό της διαθέσιμης τεχνολογίας που χρησιμοποιεί ο σταθμός στην παγκόσμια αγορά ενέργειας” και κατά συνέπεια “το φαινόμενο δεν μπορεί να αποφευχθεί, εφόσον η λειτουργία του σταθμού παραμένει ασυνεχής” (σε αλληλογραφία της εταιρείας προς το Τμήμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος ΣΕΒΕ, βλ. αρ. πρ. ΥΠΕΝ/ΣΕΒΕ/29545/1806/15-04-2020)».

Κατά συνέπεια, ανησυχούν πως η λειτουργία της νέας μονάδας θα επιβαρύνει σημαντικά την ήδη υποβαθμισμένη περιβαλλοντικά περιοχή της δυτικής Θεσσαλονίκης, καθώς η παραγωγή της θα τετραπλασιαστεί περίπου, λαμβάνοντας υπόψη και τη σχεδιαζόμενη αύξηση ισχύος της υπάρχουσας μονάδας!

Στο μεταξύ, αλγεινή εντύπωση προκάλεσε η μη κατάθεση γνωμοδότησης κατά τη διαβούλευση τόσο από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (παρ’ όλο που είχε δηλώσει κι εγγράφως την αντίθεσή της στη νέα μονάδα) όσο και από τον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου. Ο τελευταίος, όπως καταγγέλλουν κάτοικοι, πρόσφατα αποπειράθηκε να αποδεχθεί με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής μια δωρεά αυτοκινήτου από την Elpedison, δίχως επιτυχία προς το παρόν. Η συνεδρίαση αυτή, κατ’ ουσίαν εξαιτίας των έντονων αντιδράσεων, ματαιώθηκε για «τεχνικούς λόγους» σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση.

Στα ανατολικά της σχεδιαζόμενης μονάδας σε απόσταση 1.400 μέτρων περίπου, βρίσκονται οι πολεοδομικές ενότητες 16 και 17 της Δημοτικής Ενότητας Ευόσμου, με εγκεκριμένο σχέδιο πόλης (Α.Π. 29/οικ.5078/ΠΕ/534/13-2-1996 Απόφαση Νομάρχη Θεσσαλονίκης). Η περιοχή αυτή κατοικείται εδώ και πολλά χρόνια, καθώς πέραν παλαιότερων κατοικιών έχουν χτιστεί στα όρια του γηπέδου των ΕΛΠΕ και συγκροτήματα πολυκατοικιών που έχουν οπτική επαφή προς τις βιομηχανικές μονάδες.

Επιπλέον, στα ανατολικά της χωροθέτησης της νέας μονάδας βρίσκεται ένα μη οριοθετημένο ακόμη ρέμα, δίπλα από τις δεξαμενές ΤΚ – 881/882! Αυτό διασχίζει από Βορρά προς Νότο το γήπεδο των ΕΛΠΕ, δημιουργώντας ένα φυσικό κανάλι μεταφοράς ρύπων προς την περιοχή του Κορδελιού. Το ρέμα αυτό έχει υπογειοποιηθεί εντός του αστικού ιστού, δηλαδή εντός του οικισμού που βρίσκεται νοτιότερα της εσωτερικής περιφερειακής οδού.

Επίσης, ανατολικά σε απόσταση μόλις ενός χιλιομέτρου περίπου από το σημείο της νέας εγκατάστασης ηλεκτροπαραγωγής βρίσκεται το αθλητικό πάρκο «ΕΚΟ» (σήμερα ΕΛΠΕ) που περιλαμβάνει τέσσερα γήπεδα ποδοσφαίρου και ένα ανοιχτό γήπεδο μπάσκετ. Ο χώρος αυτός, παρότι βρίσκεται εντός του βιομηχανικού γηπέδου, όπου μάλιστα λειτουργούν κατά το πλείστον μονάδες υπαγόμενες στη SEVESO ΙΙΙ, παραχωρείται για περισσότερα από τριάντα χρόνια προς τον Δήμο Κορδελιού-Ευόσμου και χρησιμοποιείται καθημερινά για την άθληση διαφόρων τοπικών αθλητικών ομάδων, τόσο ενηλίκων όσο και ανηλίκων!

Η εταιρεία
Πηγές της Elpedison ανέφεραν στην «Εφ.Συν.» για το θέμα: «Σεβόμενοι τη διαδικασία διαβούλευσης για την αδειοδότηση της νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής, που βρίσκεται σε εξέλιξη με συγκεκριμένο και θεσμοθετημένο τρόπο, τις αρχές, όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και την «Εφημερίδα των Συντακτών», πιστεύουμε ότι δεν είναι δόκιμο να εμπλακούμε σε ανταλλαγή απόψεων με έναν έναν από τους συμμετέχοντες. Εξάλλου, αναφερόμαστε διεξοδικά σε όλα τα ζητήματα στη μελέτη που έχει καταθέσει η εταιρεία προς αξιολόγηση από τους αρμόδιους φορείς.

»Ενημερώνουμε δε, ότι η εγκατάσταση της νέας μονάδας ηλεκτροπαραγωγής αποσκοπεί στην ηλεκτροδότηση της Θεσσαλονίκης, μετά τη διακοπή λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων και θα αποτελεί μία από τις κρισιμότερες υποδομές της πόλης. Η επένδυση αυτή είναι σε πλήρη συμφωνία με την εθνική πολιτική για την προστασία του περιβάλλοντος και εντάσσεται στα μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής, γιατί θα μειώσει σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και σωματιδίων. Συγχρόνως, θα δώσει την απαραίτητη ευελιξία στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να επιτραπεί η εγκατάσταση επιπλέον μονάδων ΑΠΕ.

»Η νέα μονάδα δεν ανήκει στην κατηγορία SEVESO και έχει χωροθετηθεί πολύ μακριά από τις οικιστικές υποδομές, δίπλα στην υφιστάμενη μονάδα της εταιρείας στη Θεσσαλονίκη. Σημειώνεται ότι η υφιστάμενη μονάδα λειτουργεί εδώ και δεκαπέντε χρόνια με συνεχή μέτρηση ποιότητας καυσαερίων και χωρίς να έχει σημειωθεί ούτε μία περιβαλλοντική απόκλιση, εφαρμόζοντας την πιο προηγμένη τεχνολογία και με συνεχείς επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων, ώστε να εξασφαλίζεται με τον πιο προηγμένο τεχνολογικά τρόπο η ηλεκτροδότηση των πολιτών.

»Η Elpedison, στο πλαίσιο των αρχών λειτουργίας της και με αίσθημα ευθύνης, συμμορφώνεται απόλυτα με όλες τις νόμιμες και προβλεπόμενες διαδικασίες, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε αυτές της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και της ασφάλειας. Ταυτόχρονα, σεβόμενη την τοπική κοινωνία και τις ανάγκες της, μετέχει ενεργά σε αυτήν, μέσω διαρκώς διευρυνόμενων δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης».

efsyn.gr